Voor u ligt de begroting 2024-2027. Het is de tweede begroting langs de lijnen van ons collegeakkoord “Samen aan de slag”. Samen met uw raad willen we ook in 2024 de ambities voor onze gemeente verder concretiseren en realiseren. Het raadswerkprogramma is hier een belangrijk instrument voor. De begroting 2024 is tot stand gekomen in periode van landelijke en internationale onrust. U kunt hierbij denken aan de oorlog in Oekraïne, de groeiende ontevredenheid over het openbaar bestuur, de val van het kabinet Rutte IV, de uitdaging rondom de huisvesting van asielzoekers en werden we vorig jaar geconfronteerd met de energiecrisis. Daarnaast staan we voor de uitdaging om jeugdzorg betaalbaar te houden, voldoende goede en betaalbare woningen te bouwen en klimaat-, natuur- en landbouwuitdagingen het hoofd te bieden.
We hebben ook te maken met onze eigen regionale uitdagingen. Op 24 februari 2023 presenteerde de Parlementaire Enquête Commissie haar eindrapport "Groningers boven Gas". Hierbij zijn een aantal stevige conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan wat geleid heeft tot 50 maatregelen die het kabinet op 25 april 2023 presenteerde in het rapport ‘Nij Begun’. Deze maatregelen zijn gericht op de verbetering van schadeherstel en versterking en een beter toekomstperspectief voor alle Groningers op sociaal en economisch vlak. Bij het opstellen van deze begroting is nog veel onduidelijk over de uitwerking van de maatregelen en hoe de financiële middelen naar ons toekomen, evenals de vraag of we cofinanciering moeten regelen. Dit is aanvullend op het Nationaal Programma Groningen (NPG), waarbij we momenteel al investeren in sociale duurzaamheid en fysieke leefbaarheid.
We investeren in een fijne leefomgeving voor onze inwoners, een goed vestigingsklimaat voor onze bedrijven en een mooie gemeente waar toeristen graag verblijven. De openbare ruimte vormt een belangrijk onderdeel van de leefomgeving van onze inwoners. We vragen u om hiervoor aanvullend € 1,8 oplopend tot € 3 miljoen beschikbaar te stellen. De inzet van deze middelen werken we uit in beleidsplannen. Deze plannen worden nog dit jaar aan uw raad voorgelegd. Ook veiligheid is een belangrijk element van een fijne leefomgeving. Wij blijven ons dan ook inzetten om ondermijnende criminaliteit tegen te gaan.
Een ander belangrijk speerpunt uit ons collegeakkoord is dat onze inwoner centraal staat. We willen aansluiten bij de wensen van inwoners en hun betrekken. Dit doen we onder andere door de doorontwikkeling van gebiedsgericht werken. Hierbij werken we samen met inwoners en maatschappelijke partners aan opgaven in een gebied, op een buurt-, wijk- of dorpsniveau. Ook door aan de slag te gaan met de bestuursopdracht Wonen uit het raadswerkprogramma en het vernieuwen van de woonvisie willen we de mogelijkheden afstemmen op de behoeften van onze inwoners. We ondersteunen onze inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties waar mogelijk. Dit kan door het bieden van financiële ondersteuning of begeleiding. Voor onze inwoners spelen de Gemeentelijke Kredietbank en BWRI een belangrijke rol bij budgetbeheer en het wegnemen van barrières om aan het werk te gaan. We besteden aandacht aan wat onze inwoners zelf kunnen. Al deze zaken dragen bij aan het mee kunnen doen in de samenleving.
We blijven ons ook inzetten voor een goed toekomstperspectief voor onze jeugd. Goed onderwijs, het faciliteren van sport en cultuur zijn hiervoor de basis. Door middel van onze jeugdhulp ondersteunen we onze kwetsbare jeugd waar nodig. Voor het verbeteren van de jeugdhulp en het begrenzen van de kosten hebben het Rijk, gemeenten en zorgaanbieders afspraken gemaakt en vastgelegd in de Hervormingsagenda jeugdhulp. Voor de komende periode is dit een belangrijke en moeilijke opgave. In onze gemeente zien we een groei in het gebruik van jeugdzorg. Dit zorgt voor de forse opgave om de balans te houden tussen het beschikbare budget en het bieden van goede en juiste hulp.
Ondanks alle uitdagingen streven we ernaar dat huidige en volgende generaties fijn kunnen wonen, werken en ontspannen in onze mooie gemeente. De Omgevingsvisie geeft hiervoor richting, grenzen en voorwaarden. In een goede woonomgeving is er ruimte voor de economie, landbouw en recreatie. We zetten in op zelfredzame en leefbare dorpen en kernen. Dit betekent dorpen en wijken waarin volop mogelijkheden zijn voor onze inwoners om elkaar te ontmoeten en initiatieven te ontplooien. We willen dan ook dat ieder dorp beschikt over een gelegenheid of voorziening om elkaar te kunnen ontmoeten en willen dit samen met u realiseren.