4.3 Overzicht incidentele baten en lasten per programma

Overzicht incidentele baten en lasten
	2024		2025		2026		2027		Toelichting
Programma / Omschrijving	Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten
Programma 1: Dorpen en Wijken
Groen, achterstanden onderhoud en compensatie bezuiniging pensionado's	562		296		296				Om achterstanden in het onderhoud groen weg te werken is incidenteel t/m 2024 € 266.000 beschikbaar. Verder is ter compensatie bezuiniging personeel pensionado's in 2023 incidenteel € 243.000 en voor 2024, 2025 en 2026 incidenteel € 296.000 opgenomen.
Sanering werf Zuidbroek	125								Dit betreft de sanering van de voormalig zoutopslag op gemeentewerf Zuidbroek. Na goedkeuring van het plan van aanpak door de controlerende instantie wordt de sanering in 2024 uitgevoerd. De sanering is verplicht i.v.m. naleving milieuregelgeving.
Reinigen gevelbeplating Kalkwijck	20								Aan de Kalkwijck is het reinigen van de gevelbeplating noodzakelijk. Dit is geen onderdeel van het lang cyclisch onderhoud en betreft een incidentele uitgave.
Programma 2: Sociaal
NPO Kind-ouder ondersteuners	517	517							Nationaal programma onderwijs - Inzet Kind-ouder ondersteuners. Naast de geplande activiteiten voor onderwijs zal er extra worden ingezet op het bestrijden van achterstanden die zijn ontstaan door de coronamaatregelen. Het ministerie van OC&W heeft middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van een Nationaal Programma Onderwijs. Hierin wordt aangegeven welke maatregelen en middelen het onderwijs en gemeenten kunnen verwachten om deze achterstanden te bestrijden. Het grootste deel van de middelen gaat naar de scholen en een deel naar de gemeenten. De uitvoering vindt plaats in periode 2021-2024.
OAB Onderwijs Achterstanden Beleid	2.376	2.376	2.376	2.376	2.376	2.376			Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) 2023-2026. Een specifieke uitkering met als doel het voorkomen en bestrijden van onderwijsachterstanden in de Nederlandse taal, het voorkomen van segregatie en het bevorderen van integratie.
Eenmalige lasten Scholenprogramma	451								Voor het slopen en het afboeken van de restant boekwaarden van oude schoolgebouwen is in 2024 incidenteel € 451.000 budget geraamd, dit wordt volledig gedekt vanuit de onttrekking uit de reserve Scholenprogramma.
Vrijvallende huisvestingslasten nieuwbouw BWRI		306		133
Tijdelijke huisvestingslasten nieuwbouw BWRI en kosten AGW	403		161						Lasten die betrekking hebben op de tijdelijke huisvesting BWRI aan de Vredenburgweg en implementatie AGW.
Subsidies Jeugdfonds en Voedselbank	14								Verhoging voor subsidies Jeugdfonds en Voedselbank.
Welzijn op recept	153		145						Welzijn op Recept (WoR) is een aanpak waarbij de huisarts patiënten, met psychosociale klachten door sociaal maatschappelijke problemen, naar de welzijnscoach verwijst. De welzijnscoach gaat samen met de patiënt op zoek naar een activiteit waardoor iemand weer kleur en zin in het leven krijgt en weer sociale contacten aangaat. Hierdoor voelt iemand zich beter en hoeft hij niet meer naar de huisarts. Bijna bij iedere huisartsenpraktijk in onze gemeente is een welzijnscoach aanwezig.
Tijdelijke externe capaciteit toezicht Wmo en jeugd	80								We kunnen momenteel geen geschikte medewerkers aantrekken voor de afbouw van de externe inzet. Hierdoor hebben we nog externe inzet nodig voor de uitvoering, begeleiding en opleiding in 2024
Subsidie 2024 kindcentrum Spokie	100								In november 2022 is het nieuwe kindcentrum Hoogezand-West in gebruik genomen. Het kindcentrum biedt onderdak aan drie scholen, een kinderopvang en het nieuwe wijkcentrum. Nadat het vrijwilligersbestuur van de stichting dat het (oude) wijkcentrum beheerde is gestopt, hebben we voor 2 jaar sociaal beheer via WerkPro georganiseerd voor het wijkcentrum. Om het wijkcentrum een nieuwe, stevige plek in de wijk te geven en te bouwen aan een eventueel nieuw stichtingsbestuur is een tweede jaar sociaal beheer nodig.
Programma 3: Economie
Grondexploitatie Tolweg		167		178		81		58	Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Grondexploitatie Rengerspark		502		115		140		128	Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Grondexploitatie Vosholen II deelplan 1a en 1b		78							Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Grondexploitatie Vosholen II deelplan 2						25		203	Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Grondexploitatie Drevenhof		151							Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Mutaties verliesvoorzieningen diverse grondexploitaties	143		59		52		53		Stortingen in verliesvoorzieningen grondexploitaties
Extra deelnemersbijdrage veiligheidsregio	242								Extra deelnemersbijdrage Veiligheidsregio i.v.m. voorziening FLO.
Omgevingsdienst omgevingswet en arbeidsmarkt	116								Extra deelnemersbijdrage Omgevingsdienst m.b.t extra inzet in 2023 en 2024 voor omgevingswet en krapte arbeidsmarkt
Afbouw herverdeeleffecten nieuw financieringsmodel Omgevingsdienst	52								Het nieuwe financieringsmodel van de Omgevingsdienst leidt tot herverdeeleffecten. Gekozen is voor een zachte landing waarbij de afbouw van die herverdeeleffecten in 3 jaar wordt gerealiseerd. Als voordeelgemeente betalen we nog 3 jaar een extra bedrag. Dit heeft zowel betrekking op programma 1 als programma 3, hier is het totale bedrag vermeld.
PAW Steendam Tjuchem	1.040	928	219	180	40		42		Voor het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) vindt er in Steendam en Tjuchem een versterkingsopgave plaats. Er is een subsidieregeling vastgesteld waarbij inwoners maximaal € 8.000 subsidie kunnen krijgen. Verder worden er kosten gemaakt voor de uitvoering en kosten om een renteloze lening beschikbaar te stellen. De kosten worden gedekt met een specifieke uitkering van het Rijk.
Aanpak energiearmoede	874	381							Het project aanpak energiearmoede heeft als doel om energiearmoede bij zowel huurders als woningeigenaren in Midden-Groningen te verminderen. Er wordt ingezet op een significante vermindering van het energieverbruik van de doelgroep en hiermee het verlagen van de energielasten. Dit project wordt gedekt met SPUK van het Rijk en een eigen bijdrage van de gemeente.
Programma 4: Dienstverlening
Programma 5: Gevolgen gas- en zoutwinning en lokaal programma NPG
Lumpsum Gevolgen Gaswinning	2.395	2.395	2.340	2.340	2.269	2.269	2.207	2.207	Vanuit een regionale meerjarige begroting zijn afspraken met het Rijk gemaakt over de vergoeding voor de organisatiekosten die samenhangen met de versterkingsopgave tot en met 2024. In de toezeggingen van het Rijk die zijn opgenomen in de kabinetsreactie Nij Begun is deze Lumpsum gevolgen gaswinning verhoogd en verlengd tot en met 2028. Dit is budgettair neutraal verwerkt in de begroting.
Batch 1588	5.628	5.628	1.639	1.639	1.639	1.639	1.639	1.639	Bijdrage en lasten conform inschatting verloop Batch 1588.
Inpassingskosten	1.373	1.373	905	905	939	939	974	974	Inpassingskosten lastenraming en bijdrage vanuit het Rijk als vergoeding.
Blok B	300	300	300	300	300	300	300	300	Een deel van de middelen in Blok B (oplossen onuitlegbare verschillen) van de bestuurlijke afspraken is bedoeld voor maatwerkafspraken bij het oplossen van knelpunten.
NPG projecten	1.834	1.834	1.285	1.285	881	880			Het betreft de 13 NPG projecten uit de 1e tranche, raadsbesluit 29 april 2021. De NPG projecten uit de 2e tranche: Moeders van Midden Groningen, Toekomstig Cultureel Erfgoed en Verbeteren Veiligheid Midden-Groningen (raad september 2021).
Programma 6: Bestuur en bedrijfsvoering
Uitwerken raadsprogramma	500		500						Het raadsakkoord "Midden in Midden-Groningen" is vastgesteld en hiervoor is tot en met 2025 jaarlijks € 500.000 beschikbaar.
Overige baten en lasten: stelposten
Extra storting onderhoudsvoorziening gebouwen	330								Deze storting is noodzakelijk om al het geplande groot onderhoud aan de gebouwen te kunnen uitvoeren.
Totale incidentele baten en lasten van de programma's:	19.628	16.936	10.225	9.451	8.792	8.649	5.215	5.509
Mutaties reserves incidenteel
PAW Steendam-Tjuchem		112		39		40		42	Onttrekking ter dekking van de lasten die voortvloeien uit het verstrekken van de renteloze lening.
Dekking eenmalige lasten Scholenprogramma		451							Onttrekking reserve Scholenprogramma ter dekking van de eenmalige lasten onder programma 2.
Reserve grondexploitaties		458		170		182		208	Onttrekking reserve grondexploitaties ter dekking van het meerjarig negatief resultaat voortkomend uit de MPG 2023.
Nieuwbouw BWRI	306	403	133	161					De onttrekkingen zijn voor dekking van de eenmalige kosten voor tijdelijke huisvesting BWRI en implementatie AGW. De stortingen bestaan uit de vrijvallende huisvestingslasten.
Totale mutaties reserves incidenteel:	306	1.424	133	370	0	222	0	250
Totale incidentele baten en lasten:	19.934	18.360	10.358	9.821	8.792	8.871	5.215	5.759

In het algemeen geldt, dat een gemeente structurele taken uitvoert en daarvoor structurele lasten raamt in de begroting. Structurele lasten zijn dus de regel, incidentele lasten de uitzondering. De aard van de baten en lasten betekent dat de soort of de eigenschap van een begrotingspost binnen een taakveld in eerste instantie bepalend is of een post als incidenteel of structureel aangemerkt wordt. Structurele baten en lasten zijn baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Voor structurele baten en lasten geldt in het algemeen, dat zij tot nadere besluitvorming voor onbepaalde tijd opgenomen zijn. Met andere woorden, er is (nog) geen einddatum bekend. Dit noemt men ook wel structureel bestaand beleid.

De begroting kent incidentele en structurele baten en lasten. In de toelichting op het BBV staat als hulpmiddel dat voor het bepalen van een nadere invulling van het begrip ‘incidenteel’ gedacht kan worden aan baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Dit betekent dat baten en lasten die zich drie jaar of minder voordoen kunnen kwalificeren als incidenteel, maar ook gewoon structureel van aard kunnen zijn. Baten en lasten die zich vier jaar of langer voordoen zijn in beginsel structureel van aard. De scheidslijn tussen drie jaar of langer is zoals gezegd een hulpmiddel bij het bepalen of er sprake is van incidenteel of structureel; de soort of de eigenschap van een begrotingspost van het taakveld gaat altijd boven dit hulpmiddel. Zo blijft een incidentele baat of last, die vier jaar of langer geraamd wordt, gezien de soort of de eigenschap van een begrotingspost altijd incidenteel en wordt dus niet opeens structureel door deze langer dan drie jaar te ramen.