2.2 Programma Sociaal

Visie Sociale veerkracht
Iedereen telt mee en mag er zijn. Elk mens is van waarde voor zichzelf en voor anderen. Dat vinden wij belangrijk. We willen dat mensen zelf kunnen bepalen over hun leven en dat zij mensen om zich heen hebben die hen steunen. We kijken vooral naar wat goed gaat, wat mensen zelf kunnen en wat ze samen met anderen kunnen doen om problemen aan te pakken. Zo ontstaan betere oplossingen voor lastige situaties. Hierdoor kunnen mensen beter omgaan met tegenslagen. En zo wordt het samenleven in een dorp of wijk gezonder en prettiger.

Doelstelling Sociale veerkracht
Inwoners staan centraal en moeten kunnen meedoen. Meedoen door betaald werk, vrijwilligerswerk of zinvolle dagbesteding. We streven naar zelfredzaamheid van onze inwoners en samenredzaamheid waarbij inwoners elkaar ondersteunen. Uiteraard bieden we een vangnet voor onze meest kwetsbare inwoners.

In dit programma beschrijven we hoe we in 2024 hebben gewerkt aan de opgaven voor gezondheid,  welzijn, opgroeien, onderwijs en meedoen van alle inwoners. Samen met inwoners en onze maatschappelijke partners. Vanuit de visie Sociale veerkracht hadden we ons ten doel gesteld om het eigenaarschap van inwoners te stimuleren. Meer zeggenschap voor inwoners, ook in situaties waar deze onder druk staat. Denk bijvoorbeeld aan jeugdbescherming en uithuiszetting. En de brede kring om mensen heen verbreden. We hebben verder gewerkt aan de transformatie van zorg naar integraal welbevinden van onze inwoners.  We hielden ons aan de wetten die daarvoor zijn gemaakt: de Jeugdwet, Wmo en Participatiewet.

We hebben sociale veerkracht in de praktijk gebracht met de projecten van ons lokaal programma NPG. Met deze projecten investeren we in de grote verandering die we willen maken. Een aantal projecten hebben we afgerond, zoals Bevordering sociale veerkracht. Met de leerresultaten van dit project gaan we in 2025 verder aan slag met het plan voor de bestuursopdracht Integrale aanpak gestapelde problematiek (Muntendam) en de bestuursopdracht Armoede (zie toelichting 2.2.5. Participatiewet).  De voorbereidingen voor de bestuursopdracht Integrale aanpak gestapelde problematiek zijn gestart, het project start in het voorjaar van 2025.

Ontwikkelingen in 2025-2028
Hervormingsagenda Jeugd
Financieel heeft het sociaal domein de afgelopen jaren flink onder druk gestaan. De uitvoering van de jeugdhulp gaf de grootste druk. Deze financiële uitdagingen hadden hun weerslag op de gehele gemeentelijke begroting. Het rijk, gemeenten en zorgaanbieders hebben in de afgelopen twee jaar ingezet op de hervorming van de jeugdhulp. De afspraken hierover zijn in juni 2023 definitief vastgelegd in de Hervormingsagenda. Met deze Hervormingsagenda committeren het rijk, gemeenten en zorgaanbieders zich aan het verbeteren van de kwaliteit van de jeugdzorg en de begrenzing van de kosten. Voor de komende jaren blijft dit een belangrijke en tegelijkertijd moeilijke opgave. Een deel van de maatregelen in de Hervormingsagenda is inhoudelijk en financieel onderbouwd. Deze hebben we in onze gemeente al doorgevoerd en financieel verwerkt in de begroting. Een groot deel van de maatregelen in de Hervormingsagenda moet echter nog verder inhoudelijk uitgewerkt worden. Ze zijn al wel financieel verwerkt in de meerjarenbegroting. Mogelijk wordt het financieel perspectief gewijzigd wanneer het Rijk het advies opvolgt van de deskundigencommissie Van Ark, die in het rapport Groeipijn een tussenevaluatie heeft gemaakt van de Hervormingsagenda (31 januari 2025). De commissie adviseert om gemeenten deels te compenseren voor de tekorten die in 2023 en 2024 zijn ontstaan. Dat zou moeten gaan om een totaalbedrag van € 728 miljoen per jaar.  Verder acht de commissie het onwenselijk de beoogde besparingen vanaf 2026 te handhaven. Het is nog onduidelijk of en in hoeverre het Rijk het advies overneemt.  

Tegelijkertijd zien we in onze gemeente een daling van jeugdigen en gezinnen dat jeugdhulp ontvangt, maar de ingezette hulp stijgt wel in omvang en kosten. Hier ligt dus een forse opgave voor onze gemeente de komende jaren. Hoe houden we de balans tussen wat kinderen en gezinnen nodig hebben en het beschikbare budget daarvoor? Met onze eigen beheersmaatregelen zetten we in op het beter en goedkoper maken van de jeugdzorg. Deze beheersmaatregelen gaan uit van de principes van onze visie Sociale veerkracht. We werken samen met gemeenten en zorgaanbieders in de jeugdhulpregio Groningen aan de verdere uitwerking van de Hervormingsagenda. Met hetzelfde doel om de jeugdzorg beter en goedkoper te maken. 

Nij Begun
Op 24 februari 2023 presenteerde de Parlementaire Enquète Commissie haar eindrapport "Groningers boven Gas". De commissie heeft een aantal stevige conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. Dit heeft geleid tot 50 maatregelen die het kabinet op 25 april 2023 presenteerde in het rapport Nij Begun. Deze maatregelen zijn gericht op de verbetering van schadeherstel en versterking. Daarnaast zet Nij Begun in op een beter toekomstperspectief voor alle Groningers met de Sociale en Economische agenda. Voor de Sociale agenda heeft het rijk € 3,5 miljard uitgetrokken voor de periode van 30 jaar; € 100 miljoen per jaar.  De regio en het rijk hebben de doelstellingen van de Sociale agenda voor de zomer 2024 vastgesteld.  Aan deze doelstellingen zijn 16 maatregelen verbonden met daarbij een verdeling van het jaarlijkse budget van meer dan € 100 miljoen. Dit pakket is eind 2024 voorgelegd aan de regio en het rijk; begin 2025 vindt hierover de definitieve besluitvorming plaats. 

Opbouw programma Sociaal
Het programma sociaal bestaat uit de volgende beleidsonderwerpen:

1. Gezondheid;
2. Welzijn;
3. Wmo;
4. Jeugd, jeugdgezondheidszorg en onderwijs;
5. Participatiewet;
6. Schuldhulpverlening;
7. Sociale teams.

Per beleidsonderwerp beschrijven we de resultaten voor 2024 van de acties op de doelstellingen. De NPG-projecten zijn onderdeel van deze acties en worden verder beschreven in programma 2.5 Programma Gevolgen gas -en zoutwinning en lokaal programma NPG.

Wij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet Publieke gezondheid (WPG). Onze visie Sociale veerkracht vormt de basis voor ons lokale gezondheidsbeleid. We benaderen gezondheid integraal via Health in all policies (HIAP). Met ons lokale Gezondheidsbeleid 2022-2026 willen we voor alle inwoners een gezonde basis beschikbaar maken. Dit beleid zet in op sociale veerkracht met de methode Positieve gezondheid. Het is belangrijk dat de leefomgeving uitnodigend is voor gezond gedrag. Dit kan via school, ouders, buurt en voorzieningen. We hebben aandacht voor het individu én de hele sociale, fysieke en werkomgeving. In het beleidsplan richten we ons op de volgende thema's:

• individuele leefstijl;
• gezamenlijke leefstijl;
• fysieke leefomgeving;
• mentaal welbevinden.

De GGD-monitor wordt elke twee jaar gepubliceerd, daarin wordt gekeken naar het aantal inwoners dat rookt, drinkt en overgewicht heeft. De cijfers van 2024 worden in 2025 gepubliceerd, het is daarom niet mogelijk een vergelijking te maken voor deze indicatoren ten opzichte van 2024.

Welzijn gaat over hoe tevreden onze inwoners zijn over hun leven. Hoe we ons voelen en hoe tevreden we zijn hangt af van verschillende factoren. We willen er samen voor zorgen dat onze inwoners zich fysiek, emotioneel en sociaal zo sterk mogelijk voelen. Het gaat dan vooral om:

• Mee kunnen doen in de samenleving (werk, hobby, activiteiten);
• Zingeving (van betekenis zijn, ertoe doen);
• Mentaal welbevinden (de mate waarin iemand zich goed voelt).

We willen dat onze inwoners mee kunnen doen naar eigen kunnen en zelf de leefbaarheid van hun omgeving verbeteren. Door de inzet van het brede welzijnswerk (mantelzorgondersteuning, vrijwilligerswerk, maatschappelijke activering en opbouwwerk) helpen wij hierbij. Ook werken we samen met vrijwilligersorganisaties en eerstelijnszorgorganisaties.

In 2024 is uitvoering gegeven aan het in 2023 opgestelde plan van aanpak 'Midden-Groningen 2023 - 2026 (Gezond en Actief Leven Akkoord)', 'Regioplan Gezond Groningen' en 'Regioplan Mentale Gezond'. Hierin wordt integraal vorm en inhoud gegeven aan onderwerpen zoals mantelzorg en vrijwilligerswerk, welzijn op recept, mentale gezondheid en vitaal ouder worden.

We voeren de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) uit. Met de Wmo ondersteunen we inwoners met een beperking en/of met chronische, psychische of psychosociale problemen. De problemen kunnen gaan over zelfredzaamheid en meedoen. We helpen zoveel mogelijk in de eigen thuissituatie en leefomgeving. Als dit niet kan, bieden we tijdelijk opvang.  Onze Wmo-medewerkers beoordelen aanvragen voor ondersteuning. Ze voeren gesprekken met inwoners om hun behoeften en situatie te begrijpen. Ze stellen daarna passende ondersteuning vast. We zorgen voor de coördinatie en toewijzing van de benodigde ondersteuning. We werken samen met zorgaanbieders en andere betrokken partijen. We houden de kwaliteit van de geleverde diensten goed in de gaten. We maken gebruik van algemene voorzieningen en bieden ook maatwerkvoorzieningen aan. Bij de uitvoering toetsen we altijd aan wettelijke kaders. We houden toezicht op de uitvoerende organisaties. Als het nodig is voor onze inwoners werken we samen met andere gemeenten.  

De jeugd is de toekomst. In onze gemeente wonen ongeveer 12.000 kinderen onder de 18 jaar. Het merendeel woont in een gezin samen met hun ouders. We willen dat al deze kinderen kansrijk en veerkrachtig opgroeien. Daarmee bedoelen we onder andere goed onderwijs, een veilig en stabiel thuis, een gezonde leefstijl, ondersteuning van de omgeving of van professionals en het aanleren van vaardigheden om stress en tegenslag het hoofd te bieden. 

BWRI (Bedrijf voor Werk, Re-integratie en Inkomen) voert de Participatiewet uit. Hierbij is het doel dat we inwoners daar waar nodig helpen om (weer) volwaardig mee te kunnen doen aan de samenleving. Dit doen we bij voorkeur richting betaald werk door het inzetten van hun talenten. Daarnaast zetten we in op persoonlijke ontwikkeling, vrijwilligerswerk en op maatschappelijke en sociale activering. Vanuit het Doorstroompunt hebben we een verbindende rol in onze arbeidsmarktregio, waarbij wordt samengewerkt om jongeren op de goede weg te helpen. Het gaat hierbij om hulp aan jongeren van 18 tot 23 jaar die zonder startkwalificatie uitvallen van school. Het afgelopen jaar is de beweging verder ingezet om het “oude” SW-bedrijf om te vormen naar een toekomstbestendig sociaal ontwikkelbedrijf.  Hierdoor kunnen niet alleen alle inwoners met een kwetsbare positie zich hier ontwikkelen, maar kunnen inwoners uit een bredere doelgroep hiervoor bij ons terecht.
Aan inwoners, die niet in staat zijn om zelfstandig in hun inkomen te voorzien, bieden we (tijdelijk) inkomensondersteuning. 

Inwoners met een inkomen op het sociaal minimum krijgen daar waar nodig financiële hulp, zodat ze alle noodzakelijke kosten kunnen betalen. We vinden het belangrijk dat alle inwoners volop mee kunnen doen, waarbij het niet zo mag zijn dat inwoners door te weinig geld moeten afhaken. We hebben extra aandacht voor kinderen. We zien dat kinderen die in armoede zijn opgegroeid, later vaak ook zelf een uitkering of een laag inkomen hebben. Dit willen we tegengaan door kinderen de kans te geven zich volop te ontwikkelen.

Onze Kredietbank voert de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) uit. Ons beleidsplan 2022-2026 met de titel: ‘Samen zorgen voor rust in je geldzaken’ helpt ons hierbij. In 2024 hebben wij verschillende acties uit dit beleidsplan uitgevoerd. Samen met onze klanten zorgen wij voor rust in geldzaken. Wij willen makkelijk bereikbaar zijn voor onze inwoners en werken op basis van vertrouwen. Wij hebben een persoonlijke aanpak en stellen onze klant centraal. Dat doen wij vanuit de overtuiging dat iedereen in Midden-Groningen recht heeft op een toekomst zonder geldzorgen.

In 2024 hebben wij 155 adviesgesprekken gevoerd. 312 inwoners hebben zich voor hulp bij ons aangemeld. In tabel hieronder is opgenomen welke hulp deze inwoners ontvingen.

Daarnaast helpt de Kredietbank Midden-Groningen ouders, kinderen en ex-partners die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire. In 2024 hebben wij 14 nieuwe aanmeldingen gehad en in totaal 22 gedupeerden geholpen. In de gemeente Midden-Groningen hebben 211 ouders zich aangemeld bij de belastingdienst als gedupeerde. Deze ouders hebben samen 143 kinderen in de leeftijd van 0-15 jaar en 158 kinderen die ouder zijn dan 16 jaar. De belastingdienst wijst ouders actief op de gemeentelijke ondersteuning. 

De sociale teams hebben een centrale rol in het sociaal domein. Zij zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor inwoners die een vraag tot ondersteuning hebben. De sociale teams bieden de toegang tot zorg en ondersteuning. Ook geven ze zelf lichte ondersteuning aan inwoners op alle levensdomeinen. Dit werk van de sociale teams gebeurt vanuit drie sociale wetten die de gemeente moet uitvoeren: de Jeugdwet, de Wmo en de Participatiewet. De sociale teams zijn ondergebracht bij Kwartier Zorg & Welzijn en sluiten aan op het welzijnswerk van Kwartier.

De sociale teams zijn belangrijk voor het vormgeven van de visie Sociale veerkracht. Zij helpen mee aan de verandering die we willen maken. Samen met inwoners kijken ze naar wat wél goed gaat, wat mensen zelf kunnen en wat zij samen met de mensen om hen heen kunnen doen om problemen en moeilijkheden aan te pakken. Zodat er met de inwoners betere oplossingen worden gevonden. De sociale teams werken als gebiedsteams samen met opbouwwerkers, jongerenwerkers en welzijnswerkers om inwoners in eerste instantie zo laagdrempelig mogelijk te kunnen ondersteunen.  

Eind 2023 werd duidelijk dat Kwartier problemen had bij de uitvoering van sociale teams en welzijn. Dit heeft geleid tot het verstrekken van extra financiële middelen en het instellen van verbetermaatregelen om passende zorg te kunnen blijven bieden aan inwoners. Na onderzoek door BDO naar de organisatie Kwartier heeft het college in april 2024 het besluit genomen om per 1 januari 2028 de subsidierelatie voor de uitvoering van sociale teams en welzijn met Kwartier Zorg en Welzijn stop te zetten. Deze keuze impliceert dat het college een andere vorm moet kiezen voor de uitvoering vanaf 2028. Hiervoor is ondersteuning gezocht bij VNG en zijn de kaders voor sociale teams en welzijn uit 2019 getoetst aan nieuwe landelijke ontwikkelingen, denk aan de Hervormingsagenda jeugd en het Toekomstscenario Kind- en gezinsbescherming. In december 2024 zijn de hernieuwde kaders vastgesteld en zijn er drie mogelijke vormen voor uitvoering van sociale teams en welzijn getoetst aan deze kaders. In het voorjaar van 2025 wordt een nieuwe vorm vastgesteld , daarna wordt de business case uitgewerkt en een transitieplan opgesteld. 

Naast aandacht voor de toekomst is in 2024 aandacht geweest voor de afgesproken verbetermaatregelen: voor de aanpak van een aantal urgente problemen: de wachtlijst voor toegang tot jeugdhulp, het hoge verzuim bij Kwartier en de kwaliteit van de dossiers. Eind 2024 waren de eerste verbeteringen zichtbaar. De wachtlijst voor jeugdhulp neemt af (van 146 in oktober naar 92 in december 2024) en het verzuim neemt af. Bij de kwaliteitscontrole eind 2024 was 95% van de plannen (dossiers) op orde. In 2025 wordt de wachtlijst voor toegang tot jeugdhulp verder aangepakt, Kwartier en de gemeente hebben afgesproken hiervoor extra externe ondersteuning in te zetten. 

De verplichte beleidsindicatoren zijn opgenomen in onderstaande tabel. Midden-Groningen wijkt negatief af ten opzichte van het landelijk gemiddelde als het gaat om arbeidsparticipatie en personen met een bijstandsuitkering. Ook zijn er in Midden-Groningen meer jongeren met jeugdhulp en meer cliënten met een maatwerkarrangement Wmo ten opzichte van het landelijk gemiddelde.  

Het saldo na bestemming op het programma sociaal is € 1.155.000 voordelig. De lasten zijn € 1.627.000 lager en de baten zijn € 607.000 hoger. De mutatie reserve zorgt voor een nadeel van € 1.079.000. We lichten hieronder per onderdeel de belangrijkste wijzigingen toe. 

Inkomensregelingen

Lasten (€ 534.000 voordelig): In 2024 is er € 636.000 minder uitgegeven voor het uitbetalen van Energietoeslag. Hierdoor is er ook minder onttrokken uit de reserve, per saldo heeft dit geen effect. Het saldo van de risicodragende vordering debiteuren sociale zaken is in 2024 ook afgenomen, hierdoor was er een lagere storting in de voorziening nodig dan begroot. Het voordeel is € 275.000. Het aantal bijstandsuitkeringen is gestegen in 2024, vooral onder jongeren en inwoners geboren buiten Europa, waardoor er een nadeel is van € 121.000 ten opzichte van de begroting. Daarnaast is het aantal afspraakbanen en beschutte werkplekken gestegen waardoor de lasten voor Loonkostensubsidie zijn gestegen, het nadeel is € 812.000. In de BUIG uitkering van het Rijk in 2025 wordt de Loonkostensubsidie vergoed. Er zijn minder aanvragen voor het activiteitenfonds Meedoenfonds binnengekomen en we hebben de indicatie dat er meer alleenstaanden een aanvraag  hebben ingediend wat resulteert in een voordeel van € 222.000. De salarislasten zijn € 245.000 lager dan begroot vanwege personeelsmutaties en toerekening salarislasten. In 2024 zijn er geen energiecompensaties uitbetaald aan inwoners wat een voordeel laat zien van € 45.000. Daarnaast laten algemene kosten een voordeel zien van € 69.000. Overige verschillen tellen op tot een nadeel van € 25.000.

Baten (€ 181.000 nadelig): Door het lagere saldo van de risicodragende vorderingen debiteuren sociale zaken is de onttrekking aan de voorziening dubieuze debiteuren inclusief de mutatie op de debiteurenstand lager, het nadeel is € 304.000. De baten algemene bijstand, minimaregeling en bijzondere bijstand zijn € 119.000 hoger dan begroot. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 4.000.

Mutatie reserve (€ 636.000 nadelig): De onttrekking aan de reserve is lager omdat er in 2024 minder is uitgeven aan Energietoeslag, het nadeel is € 636.000.

(Werk)Participatie

Lasten (€ 98.000 nadelig):  Het implementatie budget van het Ontwikkelbedrijf is nog niet volledig besteed, het voordeel is € 274.000. Als gevolg hiervan onttrekken we ook minder uit de reserve, per saldo heeft het geen effect.  Voor het werkbedrijf hebben we een voorziening RVU en spaarverlof gevormd. De lasten zijn € 248.000. Het aantal inwoners dat begeleiding krijgt op de werkplek en re-integreren stijgt waardoor de kosten verstrekkingen re-integratie en begeleiding op de werkplek zijn gestegen, het nadeel is € 97.000. Overige verschillen tellen op tot een nadeel van € 26.000.

Baten (€ 137.000 voordelig): Het Werkbedrijf heeft in 2024 een goede orderportefeuille gehad, de omzet laat een voordelig resultaat zien van € 452.000.  De middelen voor de ESF-subsidie hebben we nog niet ontvangen, waardoor de baten € 193.000 lager zijn (de lasten zijn ook nog niet gemaakt). Het is nog niet bekend wanneer de Just Transition Fund (JTF)-subsidie wordt ontvangen waardoor er in 2024 een nadeel is van € 125.000. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 3.000.

Mutatie reserve (€ 174.000 nadelig): Vanwege de onderbesteding van het implementatie budget van het Ontwikkelbedrijf is er minder onttrokken uit de reserve, het nadeel is € 274.000.  Er is een voordeel op Activiteit Gericht Werken (AGW)  BWRI van € 100.000, omdat deze kosten ten laste van de nieuwbouw BWRI komen.  Dit is functioneel verwerkt in programma Sociaal, maar begroot binnen programma Bestuur en bedrijfsvoering. In programma Bestuur en bedrijfsvoering leidt dit tot een nadeel. Per saldo is dit neutraal.

Burgerparticipatie

Lasten (€ 177.000 nadelig): De vluchtelingen uit Oekraïne zijn opgevangen in Hoogezand, Muntendam en Slochteren. De lasten zijn € 197.000 lager dan begroot, dit komt met name door lagere kosten voor leefgeld en lagere algemene kosten. De van het COA ontvangen middelen voor de noodopvang van de asielzoekers in Zuidbroek komen ten goede aan het dorp Zuidbroek en (gedeeltelijk) Noordbroek. De uitgekeerde subsidies zijn € 33.000 lager dan begroot. De lasten voor de sociale wijkvernieuwing in het Noorderpark zijn € 75.000 lager. Er zijn wel kosten gemaakt maar deze kosten zijn gedekt vanuit de middelen van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Er is € 54.000 minder subsidie verstrekt voor vrijwilligersbeleid.  De salarislasten voor veranderde opgave inburgering zijn € 113.000 lager dan begroot, hiertegen over staat ook de lagere onttrekking aan de reserve Verdubbeling taakstelling statushouders. De inzet van medewerkers voor deze verdubbeling loopt door in 2025. Per saldo is het effect neutraal. Daarnaast zijn de lasten voor Inburgeringvoorzieningen € 760.000 hoger dan begroot, hiertegenover staan ook hogere baten vanuit de specifieke uitkering Inburgeringvoorzieningen. De verhoging betreft voornamelijk lasten voor scholing van inburgeraars. Per saldo is het effect neutraal. We hebben in 2024 de beschikbare middelen van de specifieke uitkering Onderwijsroute 2023 kunnen inzetten, dit leidt tot een voordeel op de lasten van € 60.000. Hier tegenover staat de lagere baat dan begroot van de specifieke uitkering Onderwijsroute, per saldo heeft dit geen effect. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 51.000.

Baten (€ 545.000 voordelig): Het Rijk heeft een specifieke uitkering (SPUK) ter beschikking gesteld voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Het gerealiseerde bedrag van € 7.819.000 is gebaseerd op normbedragen, werkelijk uitgekeerde verstrekkingen voor leefgeld en de eigen bijdrage die wordt geïnd vanaf december 2024. De SPUK voor het leefgeld is als voorschot aangevraagd op basis van inschattingen. De daadwerkelijke verstrekkingen van het leefgeld waren lager, dit heeft geleid tot lagere baten van € 188.000. De baten voor Inburgeringsvoorzieningen zijn € 760.000 hoger dan begroot. De verhoging betreft voornamelijk de scholingslasten voor Inburgeraars die we kunnen dekken uit de specifieke uitkering voor Inburgeringsvoorzieningen van het Rijk. Daarnaast is er een nadeel van € 60.000 ten opzichte van begroot voor de Onderwijsroute. De specifieke uitkering Onderwijsroute is niet besteed omdat er voldoende middelen over waren vanuit de uitkering van het Rijk in 2023. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 33.000.

Mutatie reserve (177.000 nadelig): De van het COA ontvangen middelen in verband met noodopvang asielzoekers in Zuidbroek worden onttrokken uit de reserve. Aangezien de kosten lager zijn is de onttrekking ook € 33.000 lager. De bij de jaarrekening 2023 overgehevelde middelen voor het locatieonderzoek sociaal plein zijn nog gedeeltelijk beschikbaar, dit leidt tot een lagere onttrekking van € 31.000. De onttrekking voor verdubbeling taakstelling statushouders is € 113.000 lager dan begroot. De inzet hiervoor loopt nog door in 2025 waardoor er minder is onttrokken uit deze reserve.

Wmo oude taken

Lasten (€ 32.000 nadelig): Wegens geringe afwijkingen wordt dit niet toegelicht.

Baten (€ 88.000 voordelig): Wegens geringe afwijkingen wordt dit niet toegelicht.

Wmo nieuwe taken

Lasten (€ 885.000 voordelig): De kosten voor begeleiding en dagbesteding zijn € 605.000 lager dan begroot. Dit komt voornamelijk omdat de volumegroei lager is dan verwacht. Het transformatiebudget is niet volledig besteed, dit leidt tot een voordeel van € 235.000. In 2024 is er veel aandacht besteed aan de uitvoering van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorg Akkoord (IZA). Dit heeft ertoe geleid dat het transformatiebudget beperkt is ingezet.  Lagere toegerekende salariskosten aan dit product leiden tot een voordeel van € 74.000. Overige verschillen tellen op tot een nadeel van € 29.000.

Baten (€ 246.000 voordelig): De baten voor Beschermd Wonen zijn € 237.000 hoger. Dit betreffen de eigen bijdrage en de vergoeding vanuit de centrumgemeente Groningen. Het resultaat op Beschermd Wonen is positief, dit wordt verdeeld over de regiogemeenten. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 9.000.

Accommodaties

Lasten (€ 558.000 nadelig): In 2024 hebben we een incidenteel nadeel vanwege afboeken immaterieel vast actief Dorpshuis de Ruyten in Froombosch van € 443.000 daarnaast hebben we een incidenteel nadeel van € 77.000 op de personeelslasten. Dit komt door een toename van inzet personeel Gebiedsregie voor dit product met betrekking tot de wijk- en buurtaanpak. Daarnaast vallen de onderhoudskosten voor wijk- en buurtcentra € 48.000 hoger uit. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 10.000.

Baten (€ 47.000 nadelig): Wegens geringe afwijkingen wordt dit niet toegelicht.

Jeugd

Lasten (€ 45.000 voordelig): De lasten voor jeugdzorg zijn € 491.000 lager. Dit bestaat uit een voordeel op het budget ZIN (zorg in natura) van € 363.000 en een voordeel op het budget PGB (persoonsgebonden budget) van € 128.000. Het voordeel op ZIN komt met name door lagere declaraties ten opzichte van de verwachting in Q4. Hogere toegerekende salarislasten aan dit product leiden tot een nadeel van € 106.000. Voor het project Welzijn op Recept (WOR) vallen de lasten € 161.000 hoger uit. De lasten voor GALA en IZA  zijn € 131.000 hoger, hiertegenover staan ook hogere baten. Overige verschillen tellen op tot een nadeel van € 48.000. In het onderstaande overzicht is een nadere specificatie gegeven van de realisatie op het product Jeugd:

Baten (€ 549.000 voordelig): De baten voor WOR zijn € 375.000 hoger dan begroot. Dit bestaat uit een bijdrage vanuit de SPUK sociaal emotionele ondersteuning en vanuit IZA. De baten voor GALA en IZA zijn € 131.000 hoger. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 43.000.

Onderwijs

Lasten (€ 1.028.000 voordelig): Er zijn € 813.000 lagere lasten voor de projecten onderwijsachterstandenbeleid (OAB), nationaal programma onderwijs (NPO) en regiodeal tijd voor toekomst. De baten zijn eveneens lager. Voor nieuwkomersonderwijs zijn er nog geen kosten gemaakt, dit leidt tot een voordeel van € 145.000. Dit wordt gedekt met een bijdrage van de gemeente Groningen. De baten zijn ook lager, dit heeft geen effect op het saldo. Door een iets lager gebruik zijn de kosten voor leerlingenvervoer € 61.000 lager. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 9.000.

Baten (€ 730.000 nadelig): De baten voor de projecten OAB, NPO en regiodeal tijd voor toekomst zijn, net als de lasten, € 813.000 lager. Voor nieuwkomersonderwijs zijn middelen ontvangen van de gemeente Groningen. Deze middelen zijn nog niet besteed, dit leidt tot een nadeel van € 145.000. De baten van het scholenprogramma zijn € 74.000 hoger dan geraamd. Dit betreft voornamelijk de dekking vanuit de Rijksbijdrage NPG plus op Sport. Dit heeft geen effect op het saldo omdat de dekking vanuit de reserve voor hetzelfde bedrag lager is dan geraamd. De inkomsten voor onderwijsvastgoed zijn € 84.000 hoger doordat er een afrekening van de materiële instandhouding 2023 is geweest in 2024. De baten voor ontvangen subsidies zijn € 57.000 hoger dan begroot. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van € 13.000.

Mutatie reserve (€ 93.000 nadelig): Wegens geringe afwijkingen wordt dit niet toegelicht.