3.8 Paragraaf Bestuur

Deze paragraaf beschrijft belangrijke ontwikkelingen in de uitvoering van het lokaal bestuur. Daarbij gaat het om het samenspel tussen samenleving, raad, college en organisatie. Hoe werken we samen aan de kwaliteit van de lokale gemeenschap, vanuit de verschillende rollen en
verantwoordelijkheden?

De samenleving verwacht tegenwoordig iets anders van een overheid dan ruim tien jaar geleden. De inwoners zijn zelfbewuster geworden. Zij gaan niet blindelings uit van het informatiemonopolie van de overheid en reageren overwegend vanuit beleving en intuïtie. Het vertrouwen is lager geworden. Uw raad wil een betrouwbare en toegankelijke partner zijn en de Midden-Groningse samenleving ruimte geven om invloed uit te oefenen. Daarvoor ontwikkelen we nieuwe vormen van betrokkenheid waarbij we alle Midden-Groningers van harte uitnodigingen daaraan deel te nemen. Wij zijn een raad die op een transparante en open manier zijn taken uitoefent en besluiten neemt. Daarbij hebben we oog voor de diverse belangen die spelen. Wij leggen aan de samenleving verantwoording af over de belangenafweging die wordt gemaakt bij besluitvorming.

De raad wil meer in verbinding staan met inwoners, om het vertrouwen van inwoners in de gemeente te verbeteren. Daarom heeft de raad in juli 2022 het eerste raadsakkoord van Midden-Groningen vastgesteld met als titel: ‘Raadsakkoord Middenin Midden-Groningen 2022-2026’. 

De raad heeft in vier bijeenkomsten, waarvan één met inwoners en maatschappelijke organisaties, gesproken over de thema’s die in het raadsakkoord moeten komen. Tijdens deze bijeenkomsten is er uiteindelijk een lijst van onderwerpen opgesteld. De raad heeft uiteindelijk een keuze gemaakt voor 5 thema’s.

De volgende thema’s zijn gekozen:

1. Armoede, omdat de raad zich grote zorgen maakt over de groeiende groep in de samenleving die onder de armoedegrens leeft.
2. Jeugdzorg, omdat de raad wil dat alle jongeren goed kunnen opgroeien in Midden-Groningen en dat ze de kans hebben om zichzelf te ontwikkelen.
3. Energietransitie en duurzaamheid, omdat de raad wil weten in hoeverre inwoners van Midden-Groningen worden geraakt door de energiearmoede en hierop als raad vervolgens actie wil ondernemen.
4. Beschikbaarheid en betaalbaarheid van woningen, omdat de raad wil inzetten op de beschikbaarheid en de betaalbaarheid van woningen voor diverse doelgroepen zoals starters, jongeren, ouderen, enzovoort.  
5. Integrale aanpak voor inwoners met gestapelde problematiek: Als we naar de vier thema’s kijken zien we een duidelijke rode draad: de sociale gevolgen van de verschillende problemen voor de verschillende doelgroepen zijn in veel gevallen vergelijkbaar. Hoe houd ik een dak boven mijn hoofd? Hoe zorg ik voor mijn kinderen? De raad wil dat de gekozen oplossingen elkaar niet bijten, maar juist aanvullen. Daarom worden de thema’s in dit vijfde thema in samenhang bekeken en aangepakt.

In Midden-Groningen vergadert de raad volgens het zogenaamde BOB-model. Een driedeling waarbij eerst beeldvormend informatie wordt opgehaald, vervolgens in de oordeelsvorming met de fracties wordt gedebatteerd en tenslotte in een formele raadsvergadering besloten wordt. In 2024 is een nieuw vergaderrooster uitgerold met alle vergadermomenten op de donderdag, waarbij twee per maand een hele donderdagmiddag wordt ingeroosterd voor vergaderingen en bijeenkomsten voor de raad. Het doel is om het aantal avonden voor de raad te beperken en hiermee de raadsleden te ontlasten. In 2025 zal dit worden geëvalueerd.

De raad vindt het belangrijk om in contact te blijven met de samenlevering. Daarom zijn er in 2024 onder andere wijkbezoeken georganiseerd. Doel van de wijkbezoeken is om de raad kennis te laten maken met wijkinitiatieven en van de mensen te horen waar ze trots en/of minder trots op zijn in hun wijk. Ook Gast van de Raad is weer georganiseerd. Zo krijgen inwoners de kans om kennis te maken met de raadsleden en een raadsvergadering bij te wonen. Verder heeft de raad meerdere werkbezoeken en bedrijfsbezoeken gehouden.

Om het spreekrecht wat uit te breiden heeft de raad besloten in 2024 te starten met “Praat met de raad”. Daar kunnen inwoners zich voor opgeven om op een informele manier met raadsleden in gesprek te gaan over zaken die ze graag met de raad willen delen. Er is in 2024 13 keer een Praat met de Raad georganiseerd. Eind 2024 is gestart met een evaluatie van Praat met de Raad met enquêtes onder raadsleden en inwoners die hieraan hebben deelgenomen. De resultaten hiervan worden begin 2025 met de raad gedeeld, op basis hiervan wordt bekeken hoe hiermee verder te gaan.

Sinds 1 januari 2022 heeft Midden-Groningen een Rekenkamer, daarvoor was het een rekenkamercommissie. De Rekenkamer bestaat uit een voorzitter en twee leden van buiten de raad, ondersteund dooreen ambtelijk secretaris. De Rekenkamer van Midden-Groningen helpt de gemeenteraad om te controleren of plannen goed worden uitgevoerd. De Rekenkamer onderzoekt daarvoor of beleid van de gemeente goed werkt en of het geld op de juiste manier wordt ingezet. Hierover wordt de raad geïnformeerd, waarbij ook wordt aangegeven wat beter zou kunnen. Zo is de raad beter in staat het gemeentebestuur te controleren en nieuw beleid te bedenken.
  
In 2024 is er onderzoek gedaan en/of opgestart naar de volgende onderwerpen:

• DoeMee-onderzoek inkoop jeugdhulp
• Onderzoek integriteit
• DoeMee-onderzoek energiebesparingsplicht
• DoeMee-onderzoek RES 1.0
• Onderzoek prestatieafspraken wonen 

Verder heeft de Rekenkamer twee keer een nieuwsbrief aan de raad uitgebracht waarin de raad is geïnformeerd over de voortgang van de werkzaamheden. Ook is de Rekenkamer enkele keren aangeschoven bij de Auditcommissie, die de raad ondersteunt bij zijn financiële taken en verantwoordelijkheden.