4.3 Toelichting op baten en lasten

4.3.1 Analyse afwijkingen

Analyse afwijkingen

Terug naar navigatie - Analyse afwijkingen

In de tabel onder 4.1 Overzicht van baten en lasten wordt een overzicht gegeven van de verschillen per programma én een aantal afzonderlijke aspecten. Dit zijn onder andere de lokale heffingen, overhead en het saldo van de financieringsfunctie. Deze afzonderlijke aspecten zijn apart benoemd, maar vallen uiteindelijk binnen (niet één, maar) meerdere van de zes programma’s van voorliggende jaarrekening. Het gevolg hiervan is dat de verschillen per programma in de tabel onder 4.1 niet één-op-één overeenkomen met de verschillen die eerder in het boekwerk zijn beschreven.

We kiezen ervoor op deze plek niet een andere toelichting op te nemen. Dat heeft geen meerwaarde en zou eerder tot verwarring kunnen leiden. Belangrijke constatering onderaan de streep is dat het saldo na bestemming exact overeenkomt met hetgeen eerder in het boekwerk is opgenomen en toegelicht. Voor een toelichting op de afwijkingen verwijzen we naar de verschillenanalyse die is opgenomen bij de afzonderlijke programma’s.

4.3.2 Overzicht incidentele baten en lasten

Terug naar navigatie - Incidentele baten en lasten
Programma / Omschrijving 2024 Toelichting
Lasten Baten
Programma 1: Dorpen en Wijken
Achterstanden onderhoud groen 273 Om achterstanden in het onderhoud groen weg te werken zijn incidenteel t/m 2024 gelden beschikbaar gesteld. Voor 2024 gaat het om een bedrag van € 273.000.
Civiele kunstwerken 169 Incidentele uitgaven van € 169.000 aan onderhoud civieltechnische kunstwerken waaronder conserveringswerkzaamheden. Budgetoverheveling jaarrekening 2023.
Leges kabels en leidingen glasvezel 329 131 Vergunningverlening leges Telecommunicatie en kabels en leidingen glasvezel. Inzet ingeleend personeel en inkomsten uit leges.
Stelpost openbare ruimte 500 Stelpost is voor 2024 incidenteel ingezet ten behoeve van het uitvoeren beleidsplan wegen openbare ruimte IBOR. Uitgaven € 500.000 aan onderhoud verhardingen. Budgetoverheveling jaarrekening 2023.
Programma Gebiedsgericht Werken (GGW) 168 In het voorjaar van 2024 is het programma GGW echt van start gegaan. Er is door uw raad incidenteel budget verleend met de intentie om langdurige inspanningen te verrichten om zo het gebiedsgericht werken binnen de organisatie en in de samenwerking met bewoners(organisaties), maatschappelijke partners en ondernemers te versterken. In 2024 is € 168.000 uitgegeven. Voor het restant van € 88.000 is een overhevelingsvoorstel ingediend.
Overig programma 1 374 Overige totale incidentele lasten. Dit betreffen lasten lager dan € 100.000, deze worden niet afzonderlijk toegelicht.
Programma 2: Sociaal
Eenmalige lasten Scholenprogramma 433 74 Voor het slopen en het afboeken van de restant boekwaarden van oude schoolgebouwen en bijkomende kosten voor het scholenprogramma is in 2024 incidenteel € 433.000 uitgegeven, dit wordt volledig gedekt vanuit de onttrekking uit de reserve Scholenprogramma € 359.000 en de baten vanuit het NPG project Plus op Sport € 74.000.
Vrijvallende huisvestingslasten nieuwbouw BWRI 306 De vrijval van de huisvestinglasten van het gesloopte BWRI gebouw en het verkochte pand aan de Vosholen 119 worden in de reserve nieuwbouw BWRI gestort.
Tijdelijke huisvestingslasten nieuwbouw BWRI en kosten AGW 851 Lasten die betrekking hebben op de tijdelijke huisvesting BWRI aan de Vredenburgweg en afboeking van het oude BWRI gebouw.
Energietoeslag 1.114 Voor het uitbetalen van de Energietoeslag voor inwoners die een inkomen hebben van max. 125% van het sociaal minimum zijn er middelen van het Rijk binnen gekomen. In 2024 zijn de uitgaven € 1.114.000.
Welzijn op recept 370 170 Welzijn op Recept (WoR) is een aanpak waarbij de huisarts patiënten, met psychosociale klachten door sociaal maatschappelijke problemen, naar de welzijnscoach verwijst. De welzijnscoach gaat samen met de patiënt op zoek naar een activiteit waardoor iemand weer kleur en zin in het leven krijgt en weer sociale contacten aangaat. Hierdoor voelt iemand zich beter en hoeft hij niet meer naar de huisarts. Bijna bij iedere huisartsenpraktijk in onze gemeente is een welzijnscoach aanwezig.
Opvang vluchtelingen Oekraïne 9.599 9.686 Gemaakte kosten ten behoeve van de opvang van vluchtelingen in de opvanglocaties in Hoogezand, Muntendam en Slochteren. Van het Rijk hebben we een vergoeding op basis van normbedragen ontvangen.
CAO stijging Kwartier 454 Incidentele subsidie aan Kwartier i.v.m. gestegen CAO-kosten.
Asielzoekers Zuidbroek 367 De van het COA ontvangen middelen voor de noodopvang van asielzoekers in Zuidbroek zijn uitgegeven in de vorm van subsidies aan diverse stichtingen en verenigingen in Noordbroek en Zuidbroek.
Integraal Zorg Akkoord (IZA) 122 322 Het Integraal Zorgakkoord (IZA) heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Om dit te bereiken zijn afspraken gemaakt tussen het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg.
Subsidie 2024 kindcentrum Spokie 100 In 2024 is een subsidie van € 100.000 uitbetaald voor de inzet van (sociaal) beheer door Werkpro in Wijkcentrum Punt West (kindcentrum Spokie).
Dorpshuis de Ruyten 444 Afboeking IMVA bijdrage aan derden dorpshuis de Ruyten Froombosch.
Overig programma 2 152 26 Overige totale incidentele baten en lasten. Dit betreffen baten en lasten lager dan € 100.000, deze worden niet afzonderlijk toegelicht.
Programma 3: Economie
Grondexploitaties bedrijventerreinen (Rengerspark) -112 Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Grondexploitaties woningbouw 354 Dit betreft door de BBV verplichte tussentijdse winstneming bij winstgevende projecten. De winstnemingen zijn berekend met de Percentage of Completion (PoC) methode.
Mutaties verliesvoorzieningen diverse grondexploitaties 539 1.370 Dit betreft de mutaties op de verliesvoorzieningen obv de MPG 2025.
Extra deelnemersbijdrage veiligheidsregio Groningen 242 Extra deelnemersbijdrage Veiligheidsregio i.v.m. het voeden van de voorziening FLO (functioneel leeftijdsontslag voor oud-brandweermedewerkers).
Omgevingsdienst frictiekosten bouwtaken 309 De frictiekosten bestaan uit personele en materiële frictiekosten, afbouw van overhead en projectkosten. Genoemde naar aanleiding van het terughalen van de bouwtaken naar onze gemeente.
Omgevingswet 529 Voor de (doorontwikkeling) omgevingswet is in 2024 € 529.000 uitgegeven. Dit zijn met name kosten voor projectleiding en personele inzet voor de uitvoering en doorontwikkeling van de omgevingswet. De dekking hiervan vindt plaats uit de hiervoor bestemde middelen uit de reserve financiële middelen 2022 en 2023.
PAW Steendam-Tjuchem 112 Lasten die voortvloeien uit het verstrekken van de renteloze lening.
Bestuursopdracht wonen 185 Voor de bestuursopdracht wonen is € 185.000 besteed, dit wordt gedekt vanuit een onttrekking uit de reserve financiële ruimte 2022.
Overig programma 3 94 191 Overige totale incidentele baten en lasten. Dit betreffen baten en lasten lager dan € 100.000, deze worden niet afzonderlijk toegelicht.
Programma 4: Dienstverlening
Geen
Programma 5: Gevolgen gas- en zoutwinning en lokaal programma NPG
NPG projecten 5.112 5.062 De NPG-projecten worden bijna volledig gedekt vanuit de NPG bijdragen. Bij enkele projecten is echter sprake van cofinanciering. Het verschil van € 50.000 betreft de cofinanciering bij het project M02 Ondersteuning Dorpsproces Overschild.
Programma 6: Bestuur en bedrijfsvoering
Decembercirculaire 2024 375 Het betreft compensatie voor de meerkosten die gemeenten maken in het sociaal domein i.v.m. de opvang van Oekraïnse ontheemden, het terug laten vloeien naar de algemene uitkering van restant middelen van de vangnetregeling energietoelage en Jeugdzorg 'niet beoogde jeugdzorg vanwege verblijf'.
Overige baten en lasten: stelposten
Extra storting onderhoudsvoorziening gebouwen 540 Deze storting is noodzakelijk om al het geplande groot onderhoud aan de gebouwen te kunnen uitvoeren.
Totale incidentele baten en lasten van de programma's: 23.481 17.955
Mutaties reserves incidenteel
Algemene reserve 94 De onttrekking van € 94.000 is ingezet voor incidentele kosten voor het klimaatadaptatieplan.
Scholenprogramma 359 Onttrekking reserve Scholenprogramma ter dekking van de eenmalige lasten onder programma 2.
Beeldende kunst 31 Dit betreft een storting die verband houdt met de diverse investeringsprojecten van de Slochterhaven.
Onderhoud beeldende kunst 13 Dit betreft een storting die verband houdt met de diverse investeringsprojecten van de Slochterhaven.
Nieuwbouw BWRI 1.106 851 De onttrekkingen zijn voor dekking van de eenmalige kosten voor tijdelijke huisvesting BWRI en afboeking boekwaarde oude BWRI gebouw. De stortingen bestaan uit de vrijvallende huisvestingslasten en een eenmalige storting van € 800.000 uit de voorjaarsnota.
Maatwerk Fonds Energiecrisis 69 Ter dekking van de uitgaven in 2024 is er € 69.000 onttrokken aan de reserve.
PAW Steendam-Tjuchem 112 Onttrekking ter dekking van de lasten die voortvloeien uit het verstrekken van de renteloze lening.
Financiële ruimte 2022 1.527 Zie tabel 4.4.4. voor een uitsplitsing.
Inflatiebuffer 2.950 Zie tabel 4.4.4. voor een uitsplitsing.
Grondexploitaties 1.724 650 Verrekening van de mutaties op de verliesvoorzieningen en de winstnemingen op de grondexploitaties voortkomend uit de MPG 2025.
Opvang Zuidbroek 367 Onttrekking ter dekking van de uitgekeerde subsidies aan diverse stichtingen en verenigingen in Noordbroek en Zuidbroek.
Jeugd 1.000 Onttrekking ter dekking van lasten jeugd.
Harmonisatie sportaccommodaties 50 Er is € 50.000 onttrokken voor de dekking van de kosten voor de projectleider.
Reserve financiële ruimte 2023 2.580 Zie tabel 4.4.4. voor een uitsplitsing.
Reserve financiële ruimte 2024 2.303 Zie tabel 4.4.4. voor een uitsplitsing.
Totale mutaties reserves incidenteel: 5.177 10.609
Totale incidentele baten en lasten: 28.658 28.564
Bedragen x € 1.000

Notitie incidentele baten en lasten Commissie BBV

Terug naar navigatie - Notitie incidentele baten en lasten Commissie BBV

In het algemeen geldt, dat een gemeente structurele taken uitvoert en daarvoor structurele lasten raamt in de begroting. Structurele lasten zijn dus de regel, incidentele lasten de uitzondering. De aard van de baten en lasten betekent dat de soort of de eigenschap van een begrotingspost binnen een taakveld in eerste instantie bepalend is of een post als incidenteel of structureel aangemerkt wordt. Structurele baten en lasten zijn baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Voor structurele baten en lasten geldt in het algemeen, dat zij tot nadere besluitvorming voor onbepaalde tijd opgenomen zijn. Met andere woorden, er is (nog) geen einddatum bekend. Dit noemt men ook wel structureel bestaand beleid.

De begroting kent incidentele en structurele baten en lasten. In de toelichting op het BBV staat als hulpmiddel dat voor het bepalen van een nadere invulling van het begrip ‘incidenteel’ gedacht kan worden aan baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Dit betekent dat baten en lasten die zich drie jaar of minder voordoen kunnen kwalificeren als incidenteel, maar ook gewoon structureel van aard kunnen zijn. Baten en lasten die zich vier jaar of langer voordoen zijn in beginsel structureel van aard. De scheidslijn tussen drie jaar of langer is zoals gezegd een hulpmiddel bij het bepalen of er sprake is van incidenteel of structureel; de soort of de eigenschap van een begrotingspost van het taakveld gaat altijd boven dit hulpmiddel. Zo blijft een incidentele baat of last, die vier jaar of langer geraamd wordt, gezien de soort of de eigenschap van een begrotingspost altijd incidenteel en wordt dus niet opeens structureel door deze langer dan drie jaar te ramen.

4.3.3 Structureel evenwicht

Structureel evenwicht

Terug naar navigatie - Structureel evenwicht
Overzicht structureel evenwicht
Structureel evenwicht Realisatie 2023 Primaire begroting 2024 Begroot na wijziging 2024 Realisatie 2024
Lasten
Totale lasten 295.353 286.264 337.662 316.139
Incidentele lasten -48.418 -19.628 -19.628 -23.481
Incidentele toevoegingen reserves -4.948 -306 -306 -5.177
Structurele lasten (a) 241.987 266.330 317.728 287.481
Baten
Totale baten 311.083 286.263 337.016 320.833
Incidentele baten -45.322 -16.936 -16.936 -17.955
Incidentele onttrekkingen reserves -5.810 -1.424 -1.424 -10.609
Structurele baten (b) 259.951 267.903 318.656 292.269
Structurele saldi (c = b - a) 17.964 1.573 928 4.788
bedragen x € 1.000

4.3.4 Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves

Overzicht structurele toevoegingen/onttrekkingen reserves

Terug naar navigatie - Overzicht structurele toevoegingen/onttrekkingen reserves
Omschrijving reserve Primitief begroot 2024 Begroting 2024 na wijziging Realisatie 2024
Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves Storting Onttrek. Saldo Storting Onttrek. Saldo Storting Onttrek. Saldo
Afschrijvingsreserve uitbreiding scholen; peuterspeelz. Hoogezand 0 0 0
Herfinanciering AJC Hoogezand -130 -130 -130 -130 -130
Afschrijvingsreserve buiten peuterbad de Kalkwijck 4 4 4 4 4
Afschrijvingsreserve overkluizing Slochteren 3 3 3 3 3
Afschrijvingsreserve MFA Westerbroek 4 4 4 4 4
Afschrijvingsreserve stimulering kinderopvang Hoogezand 4 4 4 4 4
Afschrijvingsreserve Slochterhaven 13 13 13 13 13
Afschrijvingsreserve informatisering herindeling 2018 53 53 53 53 53
Afschrijvingsreserve automatisering herindeling 2018 16 16 16 16 16
Afschrijvingsreserve Terreininr. KC De Vosholen Hoogezand 7 7 7 7 7
Afschrijvingsreserve scholenprogramma 109 109 109 109 109
Afschrijvingsreserve huisvesting BWRI 0 -268 -268 -268 -268
Afschrijvingsreserve gebiedsontwikkeling Slochterhaven 0 -1.007 -1.007 -1.031 -1.031
Afschrijvingsreserve Wegen 0 -905 -905 -905 -905
Afschrijvingsreserve Ford Transit BWRI 0 -21 -21 -21 -21
Totaal -130 213 83 -2.201 0 -2.118 -2.355 213 -2.142
bedragen x € 1.000