2.1 Programma Dorpen en wijken

Visie

Als gemeente willen wij 'groots zijn in kleinschaligheid'. Midden-Groningen is een verband van vitale, lokale gemeenschappen, bestaande uit de inwoners van dorpen, kernen en wijken. Onze inwoners ontmoeten elkaar op het sportveld, in de kerk, het dorpshuis en bij vrijwilligerswerk. Al deze gemeenschappen hebben hun eigen identiteit. In het ene dorp zijn de inwoners bijvoorbeeld zeer maatschappelijk actief, in het andere leven inwoners meer hun eigen leven, maar overal kennen mensen elkaar en voelen zij zich verantwoordelijk voor elkaar en voor de leefbaarheid in hun directe omgeving. De gemeente is eerst en vooral bondgenoot van inwoners in het vergroten van de leefbaarheid. Leefbare dorpen en kernen dragen direct bij aan het welbevinden van onze inwoners en de sociale veerkracht van de diverse lokale gemeenschappen in onze gemeente. 

Doelstelling  

Binnen het programma Dorpen en Wijken zetten wij in op zelfredzame en leefbare dorpen en kernen. Dat betekent dorpen en kernen die volop mogelijkheden bieden aan onze inwoners om elkaar te ontmoeten en initiatieven te ontplooien. Maar ook dat onze inwoners de omgeving ervaren als schoon, heel en veilig. Wij werken nauw samen met inwoners en organisaties om de leefbaarheid in de gemeente te vergroten. Dat kan op iedere plek anders vorm krijgen, omdat geen dorp, wijk of buurt hetzelfde is. Ons uitgangspunt is dat wij in onze aanpak de zeggenschap en het eigenaarschap van onze inwoners stimuleren en ondersteunen.

Activiteiten op het gebied van sport, cultuur, educatie en activiteiten voor specifieke  doelgroepen als jongeren en ouderen dragen wezenlijk bij aan leefbaarheid in de dorpen en wijken. Ze geven kleur en identiteit en stimuleren ontmoeting en samen bezig zijn. Ontmoeting vindt vaak plaats in maatschappelijke accommodaties.  

Wij willen dan ook dat ieder dorp beschikt over een gelegenheid of voorziening om elkaar te kunnen ontmoeten. Ons streven is om de voorzieningen die van belang zijn voor het dagelijks leven, zo dicht mogelijk bij mensen te brengen of te zorgen dat deze goed bereikbaar zijn.

Ook de openbare ruimte is van wezenlijk belang voor de identiteit van een dorp of wijk en het woonplezier van onze inwoners. Wij vergroten de leefbaarheid door meer zeggenschap en zelfbeheer aan inwoners te geven op bijvoorbeeld het groen in de wijk. De gemeente blijft staan voor een afgesproken niveau.

Opbouw programma Dorpen en Wijken

Het programma Dorpen en Wijken bestaat uit  de volgende beleidsonderwerpen:

1. Het versterken van de sociale cohesie;
2. Huisvesting voor sociaal maatschappelijke activiteiten;
3. Deelname aan het maatschappelijk leven;
4. Sport en Bewegen;
5. Veiligheid op het gebied van wonen, werken en leven;
6. Fysieke leefbaarheid.

Wij geven actieve inwoners invloed op hun dorp of wijk als ze zich inzetten voor de kwaliteit van leven in hun dorp of wijk.  We geven die invloed met subsidies, door samen te werken en door hen op weg te helpen met een plan of idee. 

Wij werken samen met actieve bewoners om hun initiatief van de grond te krijgen.  Wij geven advies welke subsidie het beste past bij het idee en hoe je die subsidie aanvraagt.  Wij helpen de bewoners ook met het leggen van contacten met organisaties of personen die ze nodig hebben om verder te komen. 
Wij geven met de dorps- en wijkbudgetten inwonersgroepen directe zeggenschap over hun leefomgeving.  

Wij ondersteunen met het leefbaarheidsfonds activiteiten die de leefbaarheid in een dorp, buurt of straat vergroten. Daarmee bedoelen wij dat mensen elkaar spreken, een band met elkaar opbouwen en elkaar helpen als dat nodig is. Dat gaat vaak met met kleine activiteiten in de eigen straat tot activiteiten die bezoekers uit de hele gemeente trekken. 

Wij ondersteunen met het co-financieringsfonds grotere activiteiten  die niet passen bij het leefbaarheidsfonds. Het is een subsidie die moet worden gecombineerd met een andere subsidie of financiële bijdrage. Wij ondersteunen daarmee activiteiten voor een actieve, sfeervolle en levendige gemeente. Ook ondersteunen wij aanvragen om accommodatie openbaar toegankelijk te maken, zoals een dorps- of wijkhuis of een multifunctioneel gebouw. 

Wij voeren deze acties uit met de Gebiedsregisseurs en de Gebiedswethouders als eerste aanspreekpunt voor actieve inwoners van dorpen en wijken. Wij werken samen met iedereen die wat kan bijdragen aan een initiatief, zoals de gebiedsbeheerder, het initiatievenloket, de opbouwwerker, de wijkagent en de jongerenwerker.

Wij hebben de ambitie dat de sociale samenhang in dorpen en wijken beter wordt doordat we actieve inwoners zoveel mogelijk  invloed geven op de leefbaarheid.

Wij zien deze trends en ontwikkelingen. 

We zien als eerste dat de initiatieven vanuit dorpen en wijken erg door de Corona-pandemie worden beïnvloed. We kunnen dus niet goed voorspellen wat en hoeveel er in 2022 concreet gaat gebeuren.

We zien als tweede dat het NPG (Nationaal Programma Groningen) grote invloed kan hebben op het verbeteren van de leefbaarheid in dorpen en wijken. De Gemeenteraad wil namelijk geld beschikbaar stellen aan dorpen en wijken om een plan voor hun dorp of wijk te maken.  De Gemeenteraad wil ook geld beschikbaar stellen om die plannen uit te voeren die passen bij de NPG aanpak in Midden-Groningen. We kunnen  op dit moment nog niet inschatten wanneer dat gaat gebeuren en hoeveel dorpen en wijken daarmee kunnen beginnen.

We zien als derde dat in 2022 duidelijk wordt hoe de wijk- en dorpsbudgetten vanaf 2023 verdeeld zullen gaan worden over alle wijken en dorpen.  

Maatschappelijk vastgoed
De vastgoedportefeuille van de gemeente Midden-Groningen bestaat uit circa 170 objecten. Dit zijn naast het huis van cultuur en bestuur bijvoorbeeld ook gemalen en strategische aankopen. De portefeuille is onderverdeeld in deelportefeuilles om per portefeuille specifiek beleid te kunnen vormen. Een van de belangrijkste deelportefeuilles is het maatschappelijk vastgoed. Het maatschappelijk vastgoed is vastgoed waarin maatschappelijke voorzieningen zijn gehuisvest. In de onderstaande grafiek worden de belangrijkste clusters van maatschappelijke voorzieningen weergegeven

.

Het uitgangspunt voor maatschappelijk vastgoed is dat een gebouw geen doel op zich is. Een gebouw heeft een maatschappelijke waarde door de activiteiten die erin plaatsvinden. En die activiteiten worden door de gebruikers georganiseerd. De gemeente kan die activiteiten ondersteunen door middel van subsidies. De activiteiten zijn niet per definitie altijd gehuisvest in vastgoed van de gemeente. Ook de realisatie en voorziening van de gebouwen hoeft niet altijd door de gemeente plaats te vinden. Zo zijn in 2021 het dorpshuis t’ Houtstek in Slochteren en het dorpshuis in Froombosch door de stichtingen zelf gerealiseerd.

Beleid
Deze vastgoedportefeuille van de gemeente Midden-Groningen is zeer divers en er wordt op heel veel verschillende manieren mee omgegaan. Er is, mede door de herindeling, een groot verschil in exploitatie, subsidiëring en andere vormen van ondersteuning van deze accommodaties. De gemeente wil hier meer eenheid in aanbrengen. De huidige situatie verschilt per dorpshuis, sportaccommodatie en gebruiker en varieert van volledig verzelfstandigd tot volledig in gemeentelijk beheer. Ook het (ver)huurbeleid vertoont enorme verschillen. Een kostprijsdekkende huur komt bijna niet voor. Vaak is er sprake van indirecte subsidiëring, doordat de gemeente inzet van professionals en/of activiteiten en/of (groot) onderhoud bekostigt.

De huidige maatschappij gaat steeds meer uit van eigen verantwoordelijkheid en versterking van de zelfredzaamheid van de inwoners. In het Kompas van Midden-Groningen (2016) staat een aantal krachtige quotes dat ook voor dit nieuwe beleid nog steeds van waarde is en richting geeft.

De nieuwe gemeente Midden-Groningen wordt een gemeenschap waarin inwoners medeverantwoordelijk zijn voor de leefbaarheid. Gemeente en inwoners worden steeds meer gelijkwaardige partners.
Op 14 februari 2019 heeft de raad het rekenkameronderzoek naar het gemeentelijk vastgoed en het vastgoedbeleid vastgesteld. Op basis van de uitkomsten heeft de rekenkamer aanbevelingen gedaan om het beleid en het beheer van vastgoed in Midden-Groningen te verbeteren. Het opvolgingsonderzoek van de rekenkamercommissie uit 2020 bevestigt dat vrijwel alle aanbevelingen zijn opgepakt of in uitvoering zijn.

Een van de belangrijkste aanbevelingen die in uitvoering is, is het beleid omtrent voorzieningen en vastgoed. In het rekenkameronderzoek is geconstateerd dat de beleidsmatige borging van de inzet van vastgoed ontbreekt. De rekenkamer heeft de gemeente aanbevolen beleid omtrent voorzieningen en vastgoed te ontwikkelen en vast te stellen. De gemeente Midden-Groningen heeft als doel gesteld om:

1. meer grip op het vastgoed te krijgen (eigendom van de gemeente);
2. te komen tot een effectieve(re) en efficiënte(re) inzet van vastgoed;
3. voorzieningen- en accommodatiebeleid te ontwikkelen.

Met de ‘aanbevelingen 1 en 2’ is vorig jaar gestart. Het gaat hierbij vooral om het formuleren van inhoudelijk beleid en het maken van duidelijke keuzes in ondersteuning van (gebruikers van) voorzieningen. In 2022 gaan we hiermee verder.

De volgende stap in het proces is het uitwerken van het beleid. Dit gebeurt in deelprojecten: consequenties van het beleid brengen we per accommodatie en/of voorziening in beeld. We doen dit in samenwerking met het veld en de gemeenteraad. Pas daarna neemt de gemeente besluiten.

De kadernota uit 2021 was de eerste stap naar de vorming van beleid. De input van de raad dient als een van de handvatten voor de uitwerking op projectniveau. Ook ‘het veld’ wordt betrokken. Hiervoor is een klankbordgroep in het leven geroepen, bestaande uit een afvaardiging van bestuurders van de dorps- en wijkcentra in Midden-Groningen. De deelprojecten werken we in 2022 verder uit en brengen we vervolgens ter besluitvorming.

In beweging
De vastgoedportefeuille van de gemeente Midden-Groningen is in beweging. Diverse projecten en programma’s hebben als gevolg dat er door vervangende huisvesting vastgoed vrijvalt en buitengebruik komt. Het betreft hier voornamelijk schoolgebouwen die door realisatie van multifunctionele accommodaties en kindcentra hun functie verliezen. In 2021 is het traject voor sloop en locatieontwikkeling voor een aantal gebouwen ingezet. In 2022 wordt dit traject verder voortgezet.

De inwoners steeds meer eigen verantwoordelijkheid en zeggenschap geven over de leefbaarheid om op die manier de eigenheid en vitaliteit in de dorpen en wijken te behouden.

De huidige maatschappij gaat steeds meer uit van eigen verantwoordelijkheid en versterking van de zelfredzaamheid van de inwoners.

In dit hoofdstuk zijn verschillende beleidsonderdelen samengebracht. Elk draagt bij aan de identiteit, kracht en eigenheid van onze gemeente: cultuur in brede zin, archeologie en erfgoed & monumentenzorg.  De Midden-Groninger samenleving is heel divers. Op allerlei gebied verschillen onze inwoners van elkaar. Toch zijn er ook onderdelen die de verbondenheid versterken. Cultuur en erfgoed (onder en boven de grond) bieden identiteit en herkenbaarheid.  Inwoners voelen zich thuis in hun omgeving en zijn er trots op. Dit versterkt en verbindt de samenleving en geeft zo sociale veerkracht. 

Het is de moeite waard om bovengenoemde waarden te behouden en te verspreiden, zodat elke inwoner er kennis van kan hebben.

Erfgoed, archeologie en cultuur vertellen onze geschiedenis en bepalen onze identiteit. Het is belangrijk om dat te stimuleren, te bewaren en te beschermen. Ze dragen bij aan de eigenwaarde, veerkracht en het thuisgevoel van onze inwoners. Wij zetten ons daarom in voor instandhouding, bescherming  en brede bekendmaking ervan.

• Door de covid19 beperkingen is het culturele leven meer dan een jaar stilgelegd (2020 en 2021). Het vraagt om extra inspanning om het culturele vliegwiel weer te laten draaien.
• Aardbevingen door gaswinning zorgen ervoor dat wij extra aandacht moeten besteden aan archeologie en gebouwd erfgoed.  
• De versterkingsoperatie zorgt voor een forse  toename van vergunningaanvragen. Deze zijn nodig  voor het versterken van monumenten en karakteristieke gebouwen. Wij zien erop toe dat de versterkingsmaatregelen de cultuurhistorische waarde van de erfgoedpanden niet aantast.
• De gemeente moet veel archeologische onderzoeken beoordelen. Er vindt veel graafwerk plaats in gebieden die archeologisch beschermd zijn. Bijvoorbeeld voor de aanleg van  kabels en leidingen in en  naar de zonneparken en bij het versterken van funderingen van  oude boerderijen.  
• De gemeente heeft in de openbare ruimte vele kunstwerken, gedenktekens en monumentale beelden. Deze zijn geïnventariseerd en hebben onderhoud nodig.

Iedere week zijn duizenden mensen in de gemeente actief betrokken bij sport- en beweegactiviteiten, als beoefenaar, vrijwilliger of professional. De gemeente Midden-Groningen bouwt aan een gemeente waarin sporten en bewegen laagdrempelig, toegankelijk en vanzelfsprekend is. Wij willen er zijn voor alle inwoners en in het bijzonder voor de mensen die maatschappelijk kwetsbaar zijn, zodat ook zij zich optimaal kunnen ontwikkelen en een betekenisvol en gelukkig leven kunnen leiden. Sport en bewegen leveren daaraan een essentiële bijdrage. 

Iedereen in de gemeente Midden-Groningen kan een leven lang met plezier sporten en bewegen.

Het sportlandschap in Midden-Groningen is voortdurend in beweging. Ontwikkelingen in de sport hangen bijvoorbeeld nauw samen met demografische trends, en ook sociale, culturele, en economische ontwikkelingen hebben invloed op hoe sport en bewegen er in onze gemeente uit komen te zien. Zo heeft de stijgende gemiddelde leeftijd van onze inwoners gevolgen voor de sportdeelname en leidt individualisering van onze samenleving tot een toename in ongeorganiseerde vormen van sporten en bewegen. Daarnaast is er groeiende aandacht voor het thema gezonde leefstijl en zijn er verschuivingen in de drijfveren van mensen om te gaan sporten. Tegelijkertijd ligt het percentage inwoners dat één keer per week of vaker aan sport doet in onze gemeente onder het landelijk gemiddelde (42% tegenover 51%).

We willen de inwoners van Midden-Groningen een veilige woon- en leefomgeving bieden. De gemeente werkt daarbij nauw samen met veiligheidspartners als politie, Openbaar Ministerie,
Veiligheidsregio, RIEC (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum), inwoners, (maatschappelijke) instellingen, woningbouwcorporaties en ondernemers.
In een groot deel van de wijken en dorpen is de leefbaarheid en veiligheid relatief goed. In een aantal wijken in Hoogezand en Sappemeer staat de leefbaarheid en veiligheid onder druk. Dit zijn gebieden met een stedelijk karakter en bijbehorende problematiek.

In 2021 is het Integraal Veiligheidsbeleid 2021-2024 ontwikkeld en vastgesteld. Hierin zijn vier geprioriteerde veiligheidsthema’s opgenomen:

• Aanpak georganiseerde en ondermijnende criminaliteit;
• Effectieve verbinding veiligheid en zorg;
• Veilige woon- en leefomgeving;
• Maatschappelijke onrust of verdeeldheid bij overheidsbeslissingen.

Dit zijn grote thema’s die vragen om een meerjarige ontwikkeling in beleid en uitvoering: bestuurlijk instrumentarium op orde en gericht inzetten om de weerbaarheid te vergroten, het versterken van de informatiepositie, intensievere samenwerking tussen onze zorg- en veiligheidspartners, toezicht en handhaving in de openbare ruimte door het ontwikkelen en uitvoeren van het vergunningenbeleid. Het   evenementenbeleid en het beleid op speelautomaten is in 2021 vastgesteld  en zal zijn uitwerking in de praktijk krijgen.

Door de decentralisaties binnen het sociaal domein, zijn de werkvelden van openbare orde en veiligheid en maatschappelijke ondersteuning en zorg dichter bij elkaar gebracht. Omdat de gemeente regisseur is van het veiligheidsdomein en het sociale domein, vervullen wij een sleutelrol bij het bereiken van een effectieve verbinding tussen veiligheids- en zorgpartners en bij een samenhangende visie op de gemeenschappelijke problematiek rond kwetsbare inwoners. Een goede verbinding tussen beide domeinen draagt bij aan een optimale balans tussen preventie, zorg en repressie. Deze verbinding wordt belangrijker, naarmate de problematiek complexer wordt.

We versterken de sociale veiligheid door het voorkomen en tegengaan van criminaliteit, overlast en gevoelens die daarmee samenhangen.
Dit doen we door uitvoering te geven aan het Integraal veiligheidsbeleid, de openbare orde te handhaven, een maatwerkgerichte aanpak te organiseren voor overlastgevenden en criminelen, de veiligheid en leefbaarheid te bevorderen op specifieke locaties, veilige evenementen te bevorderen, woninginbraken tegen te gaan en veilig winkelen en ondernemen te bevorderen.

In een aantal wijken met stadse problematiek is het noodzakelijk om een stedelijke aanpak van veiligheid op te zetten en door te zetten. Dit krijgt zijn uitwerking in het project ‘Verbeteren veiligheid Midden-Groningen’ dat wordt gefinancierd vanuit het Nationaal Programma Groningen en is een plus op de reguliere veiligheidsvraagstukken uit het integraal veiligheidsbeleid. De focus ligt op het zicht krijgen op veiligheidsvraagstukken en in verbinding met inwoners en samenwerkingspartners werken aan weerbaarheid om te voorkomen dat criminaliteit een voet aan de grond krijgt maar deze ook te bestrijden. Hiervoor wordt een veiligheidsregisseur aangesteld.

Ondermijnende criminaliteit bedreigt de integriteit van onze samenleving. Het gaat om zwaardere vormen van criminaliteit, die niet of nauwelijks zichtbaar zijn met veelal een financieel motief als leidraad. Traditionele vormen van criminaliteit raken steeds meer verweven met vormen van digitale criminaliteit. In een te ontwikkelen integrale aanpak ligt het accent op drugscriminaliteit, vastgoedfraude- en misbruik, witwassen en mensenhandel en uitbuiting.

De overlast door personen met verward gedrag, huiselijk geweld en woonoverlast blijven de aandacht vragen. Deze vormen van overlast nemen toe, mede door de Coronacrisis. De problematiek wordt ernstiger en risicovoller, de openbare orde wordt hierdoor geschaad.

Jongeren kunnen in wijken en dorpen voor overlast en criminaliteit zorgen. Vaak betreft dit jongeren met problemen op diverse leefgebieden die opgroeien in kwetsbare gezinnen. Preventie en vroeg signalering, het werken aan perspectief en verhogen van de weerbaarheid dragen bij aan het voorkomen van overlast en criminaliteit. Daarvoor is een intensieve samenwerking nodig tussen zorg- en veiligheidspartners.

Het afgelopen jaar zijn we geconfronteerd met vergaande maatregelen in de bestrijding van het coronavirus. Naast de bestrijding van het virus hadden deze maatregelen ook effect op onze inwoners, de ondernemers en de openbare ruimte.
Ook zien we maatschappelijke onrust rondom de gas- en zoutwinning, wind- en zonneparken. We zien steeds meer groepen ontstaan in de samenleving die zich op diverse wijze laten horen. Er is een regionaal onderzoek gedaan naar de maatschappelijke onrust in Noord-Nederland bij overheidsbeslissingen, zoals bij het plaatsen van een windmolenpark.  

De openbare ruimte is de plek waar mensen elkaar ontmoeten, naar het werk gaan, spelen, sporten en ontspannen. De openbare ruimte bestaat uit kapitaalgoederen zoals wegen, groen en speelplaatsen, bruggen, kades, beschoeiingen, riolering, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. Het beleid en de kaders zijn vastgesteld voor de volgende onderdelen: Groen,  Afval, Wegen (inclusief gladheid), Openbare Verlichting, Riolering en Spelen. Waar nog geen beleid voor is vastgesteld is dit het streven om dit uiterlijk in 2022 aan te bieden aan de gemeenteraad van Midden-Groningen. Dit geldt voor de Kunstwerken en Beschoeiingen, Begraven, Water en Baggeren. 

Bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is een onbalans tussen budget en uitvoering. Hierdoor zijn wij niet goed in de gelegenheid om het beheer en onderhoud dusdanig uit te voeren dat er geen achterstanden of kapitaalvernietiging ontstaat. Op dit moment zijn wij nog steeds aan het onderzoeken wat wij nog meer kunnen doen op het gebied van een integrale meerjaren onderhoudsplanning,  prioritering, risico gestuurd beheer of gedifferentieerd onderhoud. Een niet onbelangrijk neven effect is dat wij in mindere mate kunnen voldoen aan een schoon, heel en veilige fysieke leefomgeving waardoor de klachten zullen toenemen. Waar nodig zullen wij in 2022 aan u voorleggen welke effecten dit heeft op het door u vastgestelde beleid en of deze bijstelling behoeft.

Fysieke leefbaarheid heeft sterk te maken met ‘schoon, heel en veilig’. Wij beheren en onderhouden de openbare ruimte in Midden-Groningen op zo’n manier, dat deze schoon, heel en veilig is. De gemeente Midden-Groningen wordt een gemeenschap waarin inwoners medeverantwoordelijk zijn voor de leefbaarheid van hun dorp/wijk. De gemeente blijft verantwoordelijk voor de basis en kan samen met de inwoners als partners de plus leveren. De openbare ruimte gaan wij voorbereiden op de opgaven vanuit de klimaatverandering dit zijn wateroverlast en hittestress. 

De kosten voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte nemen toe vanwege de stijgende prijzen in de markt. 

Projecten duren soms langer of starten later vanwege tekorten in de noodzakelijke grondstoffen en bouwmaterialen.  

Door een onbalans in budget en het beheer en onderhoud van de openbare ruimte kunnen wij minder goed zorgen voor een net onderhouden leefomgeving. Hierdoor nemen de klachten toe.

Er vindt een steeds beter scheiding plaats van het afval door inwoners. Door Corona is er de afgelopen jaren wel meer huishoudelijk afval ontstaan. 

De verplichte beleidsindicatoren zijn opgenomen in onderstaande tabel.

Het nadelig saldo van de lasten en baten op het programma Dorpen en wijken 2022 is gestegen met € 0,74 miljoen ten opzichte van begroting 2021. Het nadelig saldo na bestemming (door lagere onttrekkingen aan reserves in 2021 dan 2022) is toegenomen met  €1,89 miljoen. We lichten per product de belangrijkste wijzigingen toe, waarbij we productoverstijgend de opmerking plaatsen dat de kosten voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte toenemen vanwege de stijgende prijzen in de markt.

Openbare ruimte
Het saldo bij het product Openbare ruimte is ten opzichte van 2021 met € 0,26 miljoen verbeterd, de lasten zijn met  € 0,2 miljoen gedaald en de baten met € 60.000 gestegen. 

Lasten: € 0,2 miljoen lager dan de begroting 2021. In de voorjaarsnota 2021 is het budget voor gladheidsbestrijding incidenteel (voor 2021) verhoogd met € 0,1 miljoen. Hierdoor zijn de begrote lasten voor gladheidsbestrijding in 2022 € 0,1 miljoen lager dan in 2021. Indexatie van budgetten met meerjarige contractuele verplichtingen  leidt tot een nadeel van € 30.000. Het restant vloeit met name voort uit een lagere toerekening van personeelslasten. In de voorjaarsnota 2021 is € 0,2 miljoen opgenomen voor de uitvoering van geactualiseerde beheerplannen. In de begroting 2022 is dit bedrag opgehoogd tot € 0,3 miljoen. Dit bedrag is onderdeel van de stelposten in programma 6 op het product Overige baten en lasten. 

Baten: € 60.000 voordeel.  In de begroting 2021 is de parkeervergoeding voor de Hooge Meeren incidenteel verlaagd als gevolg van de coronamaatregelen. Hierdoor zijn de begrote baten in 2021 € 60.000 lager dan de begroting 2022. 

Cultuur
De lasten nemen toe met ca. € 0,1 miljoen en de baten blijven gelijk.

Sport
Het nadelig saldo bij Sport is gedaald met € 36.000 door een afname van eenmalige lasten van € 0,4 miljoen en een vergelijkbare (en daarmee samenhangende) daling van de verwachte baten met € 0,44 miljoen. De lagere lasten worden veroorzaakt doordat er in 2021 eenmalige lasten van het slopen en afboeken van de gymzalen waren.  De lagere baten hebben hier eveneens mee te maken;  voor de sloop en nieuwbouw van de gymzalen ontvingen we een bijdrage van het Rijk. 

Openbaar groen
Het nadelig saldo bij openbaar groen is met € 0,36 miljoen gestegen ten opzichte van de begroting 2021. Dit wordt veroorzaakt door hogere lasten, de baten blijven gelijk. Ten opzichte van de begroting 2021 zijn de lasten toegenomen met € 0,36 miljoen. Indexatie van budgetten met meerjarige contractuele verplichtingen leidt tot een nadeel van € 30.000 en  door een stijging van brandstofprijzen stijgen de kosten voor tractie met € 40.000. Het restant vloeit met name voort uit een hogere toerekening van personeelslasten. 

Riolering
Het saldo bij Riolering is met € 138.000 verslechterd, bestaande uit hogere lasten van € 29.000 en € 109.000 lagere baten.  

Lasten: De lasten worden geraamd conform het afvalwaterbeleidsplan dat is vastgesteld in 2019. Er zijn op het totaal van de lasten geen noemenswaardige afwijkingen ten aanzien van de begroting 2021. De storting in de voorziening is € 145.000 hoger, diverse budgetten zijn geïndexeerd wat tot € 34.000 hogere lasten leidt  en de toerekening van personele lasten is € 150.000 lager dan in 2021. Dit betreft de directe kosten van het taakveld riolering. In de paragraaf lokale heffingen wordt de kostendekkendheid van het tarief weergegeven. Daarin staan ook de toe te rekenen kosten die niet op dit taakveld staan.

Baten: De baten zijn begroot conform de afspraken in het afvalwaterbeleidsplan dat in is gegaan per 2020. De baten zijn neerwaarts bijgesteld als gevolg van een lagere raming van de opbrengsten van grootverbruikers. 

Afval

Het saldo van Afval is met € 0,62 miljoen verslechterd door hogere lasten van € 0,37 miljoen en lagere baten van € 0,25 miljoen.

Lasten: Ten opzichte van de begroting 2021 zijn de lasten toegenomen met € 0,37 miljoen. Van de omgevingsdienst mogen we niet langer composteren op eigen terrein. De nieuwe aanbesteding leidt tot een kostenstijging van € 0,15 miljoen. Daarnaast leidt een nieuw contract voor de verwerking van GFT afval tot hogere kosten van ca € 0,3 miljoen. Daarnaast is in 2021 een nieuw contract voor oud papier en karton afgesloten. Hiermee profiteren we van de huidige gunstige marktprijs van oud papier en karton, wat tot een voordeel leidt. Ook voor afval zien we echter een kostenstijging van de tractie door toegenomen prijzen van grondstoffen en brandstof. Dit betreft de directe kosten van het taakveld afval. In de paragraaf lokale heffingen wordt de kostendekkendheid van het tarief weergegeven. Daarin staan ook de toe te rekenen kosten die niet op dit taakveld staan. 

Baten: De baten voor de afvalstoffenheffing zijn voor 2022 met € 0,75 miljoen neerwaarts bijgesteld. Doordat in de begroting 2021 al is besloten tot een jaarlijkse verhoging van het vastrecht met 5% en de baten voor 2021 al in de voorjaarsnota neerwaarts zijn bijgesteld is het effect ten opzichte van de (bijgestelde) begroting per saldo € 0,11 miljoen positief. Het nadeel op de baten ten opzichte van 2021 vloeit met name voort uit een lagere onttrekking aan de voorzieningen voor afval.  In 2021 wordt in totaal voor € 0,85 miljoen onttrokken aan de egalisatie- en harmonisatievoorziening Afval en in 2022 neemt dit af tot € 0,41 miljoen. Het restant vloeit voort uit hogere geraamde baten voor verpakkingen. 

Milieu

Het saldo bij het product Milieu is ten opzichte van 2021 met € 0,26 miljoen verbeterd, de lasten zijn met € 0,26 miljoen gedaald en de baten zijn gelijk gebleven.

Lasten: De deelnemersbijdrage aan de Omgevingsdienst wordt verdeeld over de producten Milieu en Economische Ontwikkeling (zie product Economie). De totale deelnemersbijdrage stijgt door indexatie licht ten opzichte van de begroting 2021 maar de verdeling tussen beide producten is gewijzigd, waardoor € 0,38 miljoen meer wordt toegerekend aan Milieu. Dit komt voornamelijk door een gewijzigde administratieve verwerking. Daarnaast zijn in 2021 incidenteel middelen geraamd voor het instellen van het revolverend fonds, de transitievisie warmte en regionale energiestrategie. Dit leidt tot lagere lasten in 2022 van in totaal € 0,51 miljoen. Het restant van € 0,13 miljoen is het gevolg van een iets lagere toerekening van personele lasten.

Mutaties reserves
De onttrekkingen aan de reserves van € 0,14 miljoen is ter dekking van de eenmalige lasten binnen het product Sport, die samenhangen met de aanvraag NPG Plus op Sport.